اخراج مهاجرین افغانستان در راستای تأمین امنیت داخلی پاکستان است
«انورالحق کاکر» نخست وزیر دولت موقت پاکستان با انتشار یادداشتی در نشریه انگلیسی «تلگراف» از سیاست دولت خود در برابر انتقادات گسترده به اخراج جمعی پناهجویان افغان دفاع کرد
وی با اظهار اینکه هزینههای اجتماعی-اقتصادی و امنیتی سیل مهاجرین افغان سرسامآور بوده است، بار دیگر مدعی شد اتباع افغانستان در ناآرامیهای پاکستان نقش داشتهاند.
کاکر نوشت: از آگوست 2021، حداقل 16 شهروند افغان در داخل پاکستان حملات انتحاری انجام دادهاند، در حالی که 65 تروریست کشته شده در درگیری با نیروهای امنیتی که عمدتاً در منطقه مرزی کشته شدند، تبعه افغانستان شناسایی شدهاند.
وی افزود: هیچ دولت مسئولی نمیتواند چنین نگرانیهایی را نادیده بگیرد. هر زمان که این موضوع را با دولت موقت افغانستان مطرح میکردیم، آنها به ما توصیه میکردند که “به درون نگاه کنیم”؛ بنابراین ما بالاخره تصمیم گرفتیم به توصیه آنها برای نظم بخشیدن به خانه خود توجه کنیم.
نخست وزیر دولت موقت پاکستان با رد گزارشهای نهادهای حقوق بشری از آزار و اذیت پناهجویان افغان و اخراج اجباری آنها مدعی شد: تأکید ما بر بازگرداندن داوطلبانه، ایمن و با عزت افراد به همراه داراییهای قانونی آنهاست و نه بر اخراج. حدود 93 درصد از کسانی که به افغانستان بازگشتهاند، این کار را داوطلبانه انجام دادهاند.
همزمان حافظ محمدطاهر محمود اشرفی، رییس شورای علمای پاکستان از تصمیم دولت آن کشور مبنی بر اخراج مهاجران و پناهجویان بدون اسناد دفاع کرده و گفته است که این اقدام در راستای تأمین امنیت در پاکستان صورت میگیرد.
رییس شورای علمای پاکستان در گفتوگویی که رسانهی آسوشیتدپرس منتشر کرده، گفته است که شمار قابل توجهی از شهروندان افغانستان در حملات تروریستی اخیر در پاکستان دست داشتهاند.
او افزوده است زمانی که در این مورد از طالبان در افغانستان پرسیده شد، آنان گفتند که پاکستان این موضوع را باید در داخل کشور خود حل کند.
رییس شورای علمای پاکستان که همزمان نمایندهی ویژه نخستوزیر آن کشور در امور هماهنگی مذهبی و دیاسپورای پاکستان در خاورمیانه و کشورهای اسلامی نیز است، گفته است که اخراج مهاجران و پناهجویان بدون اسناد افغانستان، اقدامی در راستای تأمین امنیت پاکستان است.
او افزوده است که هیچ کشوری نمیتواند به شهروندان کشور دیگر اجازهی اقامت غیرقانونی بدهد و اخراج مهاجران و پناهجویان «غیرقانونی» افغانستان، حق پاکستان است.
رییس شورای علمای پاکستان تأکید کرده است که آن کشور به همان اندازهای که به صلح در افغانستان اهمیت میدهد، به صلح در داخل مرزهای خود نیز اولویت قائل است.
در عین حال تقاضا و خواست مشترک همه مقامهای حکومت امارت اسلامی افغانستان از ابتدای طرح اخراج اجباری پناهندگان افغان تاکنون، توقف این طرح بوده اما دولت پاکستان همواره آن را رد کرده است. با وجود این، واکنش و اظهار نظر مقامهای عالی امارت اسلامی دارای پیامهای متفاوت است که دلالت بر نوع نگاه هر یک از آنان به روابط با پاکستان دارد.
محمدحسن آخوند، رئیسالوزرای حکومت امارت اسلامی، در واکنش به اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان، خطاب به مقامهای آن کشور گفت که «اگر با حکومت ما مشکل دارید، گفتگو کنید، مهاجران چه گناهی دارند؟» او افزود که «نباید انتقام مشکلات با حکومت امارت اسلامی، از مهاجران افغان که در چهار دهه اخیر زندگی بسیار سختی را در این کشور گذراندهاند، گرفته شود.» آنچه که از کلام نخست وزیر امارت اسلامی استنباط میشود این است که حکومت امارت اسلامی نیز به این عقیده است که طرح اخراج اجباری مهاجران افغان، یک واکنش سیاسی و ابزار فشار پاکستان در قبال حکومت موقت افغانستان است.
ملا یعقوب مجاهد سرپرست وزارت دفاع امارت اسلامی نیز به پاکستان هشدار داد که در رابطه به عواقب این تصمیم فکر کنند و به همان اندازه «کشت کند که بتواند در آینده آن را برداشت کند».
ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر امارت اسلامی، کمتر شخصاً بیانیه میدهد و پیامهای او بیشتر توسط ذبیحالله مجاهد سخنگوی امارت اسلامی اعلام میشود. در بیانیه که ذبیحالله مجاهد اخیرا راجع به اخراج اجباری پناهجویان افغانستانی و ادعای نخست وزیر حکومت پاکستان منتشر کرد، مانند گذشته بر سه نکته اساسی تأکید شده است. نخست، در این بیانیه آمده است که «امارت اسلامی به هیچ کس اجازه نمیدهد که از خاک افغانستان علیه پاکستان استفاده کند». دوم، «امارت اسلامی افغانستان مسئول چالشهای امنیتی داخل پاکستان نیست، آنان باید مسائل داخلی خویش را خودشان حل کنند و سرزنش ناکامیهای خود را متوجه افغانستان نکنند». سوم، «افغانستان منحیث یک کشور برادر و همسایه، خواهان روابط حسنه با پاکستان است، جانب پاکستان نیز باید نیت نیک امارت اسلامی را درک کند».
دفتر حقوق بشر سازمان ملل از دولت پاکستان خواسته است برای جلوگیری از «فاجعه حقوق بشری» روند اخراج پناهجوها را متوقف کند.
روینا شامداسانی، سخنگوی دفتر حقوق بشر سازمان ملل میگوید: «ما باور داریم که بسیاری از افرادی که قرار است اخراج شوند، در صورت بازگشت به افغانستان با خطر جدی نقض حقوق بشر، از جمله دستگیری و بازداشت خودسرانه، شکنجه و رفتار غیر قانونی روبرو هستند.»
حامیه نادری
آژانس خبری گردش اطلاعات