حمله نظامی آمریکا و انگلیس به یمن؛ جزئیات و واکنش‌ها

در نشست شورای امنیت سازمان ملل که شامگاه چهارشنبه به وقت محلی برابر با ۱۰ جنوری ۲۰۲۴ و ۲۰ جدی سال جاری برگزار شد، قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده آمریکا و جاپان را علیه انصارالله یمن درباره حملات در دریای سرخ به تصویب رسید

این قطعنامه با شماره ۲۷۲۲؛ ۱۱ رای موافق ۱۵ عضو شورای امنیت را به دست آورد. این رای گیری بدون هیچ مخالفتی انجام شد و چهار عضو شورای امنیت از جمله روسیه و چین و الجزایر به آن رای ممتنع دادند. روسیه و چین از حق وتوی خود استفاده نکردند.

پس از آن و در بامداد (جمعه ۲۲ جدی) منابع خبری از حملات موشکی و هوایی آمریکا و انگلیس به مناطقی از یمن و وقوع انفجار در حدیده و صنعا و چند نقطه ی دیگر یمن خبر دادند. منابع غربی اعلام کرده اند که این حملات با حمایت کانادا، بحرین و استرالیا و هلند به ۱۶ نقطه ی یمن صورت گرفته است.

فرماندهی مرکزی ارتش امریکا روز (جمعه) اعلام کرد: حملات علیه حوثی ها در یمن هدف تضعیف قدرت آنها برای تداوم حملاتشان در دریای سرخ را دنبال می کند.

الرویه نوشت: فرماندهی مرکزی آمریکا در بیانیه ای «حوثی های یمن و ایران را مسئول حملات به کشتی های باری بین المللی دانست» و اریک کورلا فرمانده این نیروهای آمریکایی گفت : «حوثی های مسلح و حامیان ایرانی بی ثبات کننده آنها را مسئول حملات غیرقانونی، کورکورانه و بی ملاحظه به کشتی رانی بین المللی می دانیم.»

واکنش امریکا

بایدن بعد از حمله امریکا و انگلیس به یمن گفته که مایل است اجازه حملات بیشتر را درصورتی‌که حملات حوثی‌ها به کشتیرانی متوقف نشود، صادر کند. فرماندهی مرکزی ایالات متحده نیز گفت که حملات هوایی شبانه “سیستم‌های رادار، سیستم‌های دفاع هوایی و سایت‌های ذخیره‌سازی و پرتاب برای سیستم‌های هوایی بدون سرنشین، موشک‌های کروز و موشک‌های بالستیک” را هدف قرار داده است. ژنرال الکس گرینکویچ، فرمانده نیروی هوایی امریکا، گفته که ایالات متحده حملات به بیش از ۶۰ هدف در ۱۶ مکان شبه‌نظامیان حوثی از جمله مراکز فرماندهی و کنترل، انبارهای مهمات، سیستم‌های پرتاب، تأسیسات تولید و سیستم‌های رادار دفاع هوایی انجام داده است.

چرا آمریکا و انگلیس به یمن حمله کردند؟

ارتش ملی یمن از نوزدهم نوامبر تا به امروز، براساس راهبرد «وحدت میدان‌ها» و حمایت از مقاومت غزه در برابر تجاوز هوایی- زمینی ارتش اسراییل تمام کشتی‌های تجاری و نظامی مرتبط با اسراییل یا متحدان تل‌آویو را به عنوان اهداف مشروع مورد حمله موشکی- پهپادی قرار داده است. اقدامات یمن در محدوده کانال سوئز و تنگه باب المندب ۱۰ درصد تجارت جهانی و ۶۵ درصد تجارت کانتینری جهان را دچار اخلال کرده بود. بسیاری از شرکت‌های بزرگ غربی اعلام کرده بودند که دیگر حاضر به عبور از دریای سرخ نیستند و ترجیح می‌دهد با انتخاب مسیر طولانی‌تر (دماغه امدنیک) به سمت بازارهای هدف حرکت کنند.

در واکنش به اقدامات ارتش ملی یمن، لوید آستین وزیر دفاع آمریکا در جریان سفر به منطقه غرب آسیا خبر از تشکیل ائتلاف دریایی «نگهبانان رفاه» با حضور (علنی) ۱۰ کشور داد. با وجود پروپاگاندا رسانه‌های غربی برای اثبات کارآمدی این گشت «امنیت دریایی» اما یمنی‌ها توانستند با تکرار موفقیت آمیز عملیات‌های ضداسراییلی در دریای سرخ و تنگه باب المندب اعتبار ائتلاف دریایی آمریکا را خیلی زود از بین ببرند. در چنین شرایطی واشنگتن بی‌آنکه اقدام جدی برای مهار ماشین جنگی اسراییل در نوار غزه انجام دهد، از طریق کانال‌های میانجی سعی داشت تا تهران را مجبور به مهار مقاومت یمن کند. در پاسخ به این درخواست تهران از استقلال متحدان خود در منطقه دفاع و تصمیم‌گیری درباره آینده امنیت دریای سرخ را به اراده یمنی‌ها واگذار کرد.

تداوم عملیات مزکور در دریای سرخ سبب شد تا نهایتاً قطعنامه ضد یمنی آمریکا- جاپان به تصویب شورای امنیت برسد.

واکنشها

در ساعات ابتدایی حمله آمریکا- انگلیس به نقاط مختلف یمن، العمید یحیی سریع سخنگوی رسمی نیروهای مسلح یمن اقدام به انتشار بخشی از سخنان عبدالملک بدر الدین الحوثی در خصوص حمله آمریکا- انگلیس به یمن کرد. نکته کلیدی در سخنان رهبر مقاومت یمن، پاسخ حتمی صنعا به تجاوزات آمریکا و در عین حال توصیه ایشان به کشورهای عربی برای عدم پیوستن به ائتلاف آمریکایی- انگلیسی در دریای سرخ بود

عبدالملک الحوثی، رهبرانصارالله یمن گفت: هرگز حمله آمریکا را بی‌‌پاسخ باقی نخواهیم گذاشت. پاسخ ما به حملات آمریکا، در سطح عملیات اخیر که طی آن بیش از ۲۴ پهپاد پرتاب شد و چندین موشک شلیک شد، نخواهد بود؛ بلکه بزرگتر و عظیم‌تر خواهد بود.

الحوثی گفت: موضع یمنی ها در جلوگیری از عبور کشتی های مرتبط با رژیم اسرائیل از دریای سرخ و هدف قرار دادن آنها، اقدامی بسیار تاثیرگذار بوده است و خسارات زیادی به اقتصاد دشمن وارد کرده است.

وی ادامه داد: حمله آمریکا به نیروی دریایی یمنی نشان دهنده تأثیر موضع ما بر دشمن اسرائیلی و همچنین بر آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها است.

درهمین حال «حسین العزی» معاون وزیر امور خارجه یمن گفت: آمریکا و انگلیس باید آماده پرداخت بهای سنگینی به خاطر تجاوز آشکار خود به یمن باشند. 

وی تاکید کرده است که حمله آمریکا و انگلیس به یمن هیچ توجیهی ندارد و حمله به کشتی های اسرائیلی و کشتی هایی که به سمت اسرائیل می روند، ادامه خواهد داشت.

محمدعلی الحوثی، عضو شورای عالی سیاسی یمن تاکید کرد: حملات آمریکا و انگلیس به یمن وحشیانه و تروریستی است. این حملات تجاوزی عمدی و توجیه نشدنی و اقدامی وحشیانه است.

وی افزود: حملات آمریکا و انگلیس به یمن مجددا نشان داد که این دو کشور تجاوز به غزه و یمن را مدیریت می‌کنند. حمله آمریکا تجاوزی آشکار است و در زمانی صورت گرفته که جهان به دنبال توقف کشتار در غزه است. این حملات بدون پاسخ نخواهد ماند.

حزب الله لبنان حمله آمریکایی –انگلیسی به یمن را محکوم کرد و آن را مهر تاییدی بر همدستی آمریکا با جنایت های اسراییل برشمرد.

وزارت خارجه ایران حملات آمريکا و انگلیس به شهرهای یمن را محکوم کرد

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران حملات نظامی بامداد روز جمعه آمریکا و انگلیس به چند شهر یمن را شدیدا محکوم کرد و آن را اقدامی خودسرانه، نقض آشکار حاکمیت و تمامیت ارضی یمن و نقض قوانین و مقررات و حقوق بین‌الملل دانست. 

همچنان وزارت امور خارجه عربستان اعلام کرد: این کشور با نگرانی بالا عملیات نظامی در منطقه دریای سرخ و حملات به پایگاههایی در یمن را دنبال می کند

وزیر امور خارجه اردن گفت: هشدار می دهیم که اسرائیل سراسر منطقه را به سوی درگیری و تنش و جنگ های بیشتر سوق می دهد.

دستگاه وزارت خارجه روسیه پس از حمله ائتلاف آمریکایی به یمن، این اقدام غرب را بی‌توجهی به قوانین بین‌المللی توصیف کرد. ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه روسیه درباره این حمله گفت: «حملات آمریکا به یمن نمونه دیگری از تحریف قطعنامه‌های شورای امنیت و بی‌توجهی کامل به قوانین بین‌المللی به بهانه تنش در منطقه است.» همچنین روسیه به عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت درخواست تشکیل جلسه فوری این نهاد بین المللی را داد.

سخنگوی وزارت خارجه چین نیز با ابراز نگرانی در خصوص تحولات جاری در دریای سرخ گفت: «ما نمی‌خواهیم شاهد تشدید تنش در منطقه دریای سرخ باشیم زیرا این امر بر تجارت جهانی تأثیر منفی می‌گذارد؛ دریای سرخ یک منطقه ترانزیتی مهم است و ما امیدواریم که همه طرف‌ها بتوانند خویشتن داری کرده و نقشی مسئولانه در حفظ امنیت منطقه ایفا کنند؛ آماده ادامه تماس‌ها با همه طرف‌ها برای آرام کردن اوضاع در دریای سرخ هستیم.»

اما ریچارد مالیس وزیر دفاع استرالیا گفت: کشورش از نیروهای آمریکایی و انگلیسی در جریان حملات این دو کشور علیه اهداف نظامی حوثی ها در یمن حمایت کرده است. 

حمله به بیش از ۱۶ مواضع در یمن 

شبکه خبری سی ان ان پنجشنبه شب به وقت محلی به نقل از یک مقام آمریکایی که نام او را بیان نکرد، گزارش داد: به چند هدف متعلق به حوثی‌ها (انصارالله) در مناطق تحت کنترل آن‌ها حمله کرده‌اند.

 سی‌ان‌ان به نقل از این مقام آمریکایی گفت: زیردریایی آمریکایی یو اس اس فلوریدا در حملات به مواضع حوثی‌ها (انصارالله یمن) شرکت کرد.

شبکه خبری سی ان ان وابسته به دموکرات‌های آمریکا گزارش داد که دولت بایدن قبل از حمله هوایی به یمن، کنگره آمریکا را از این حمله مطلع کرده بود.

 آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا روز پنجشنبه هنگام سفر به منطقه هشدار داد که اگر حملات انصارالله یمن در دریای سرخ متوقف نشود، عواقبی در پی خواهد داشت.

شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان به نقل از این مقام آمریکایی همچنین گفت: آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا در سفر منطقه‌ای خود، به سران کشور‌ها گفته بود حملات علیه حوثی‌های یمن، اقدامی دفاعی است نه در راستای تشدید تنش.

رسانه‌های آمریکایی به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش دادند: اقدام نظامی مشترک ایالات متحده آمریکا و بریتانیا در پاسخ به تهدیدات حوثی‌ها (انصارالله) با استفاده از ناو‌های جنگی، جنگنده‌ها و شلیک موشک از زیردریایی‌ها صورت گرفت.

روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال نیز به نقل از یک مقام آمریکایی نیز ادعا کرد: ائتلاف تحت رهبری آمریکا بیش از ۱۶ حمله علیه مواضع انصارالله در یمن انجام داد. پیش از این یک مقام وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) ادعا کرده بود به ۱۰ هدف در یمن حمله شده است.

تارنمای پولیتیکو نیز به به نقل از یک مقام وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اعلام کرد: ایالات متحده و بریتانیا با حمایت استرالیا، هلند، بحرین و کانادا، امشب حملات مشترکی را علیه اهداف حوثی‌ها (انصارالله) در یمن انجام دادند.

شبکه صدای آمریکای انگلیسی نیز به نقل از مقامات آمریکایی گزارش داد: ایالات متحده آمریکا و بریتانیا، سایت‌های آموزشی، پایگاه‌های هوایی و تأسیسات نگهداری پهپاد متعلق به حوثی‌ها (انصارالله یمن) را هدف قرار دادند. به گفته این مقام آمریکایی، حملات به یمن، از هوا، دریا و پایگاه‌های زیردریایی به مواضع انصارالله انجام شد و استرالیا، کانادا، هلند و بحرین به این حمله کمک کردند.

وضعیت پیچیده می‌شود

اختلافات فزاینده بین دولت بایدن و کشورهای کلیدی عربی بر سر یمن، تلاش‌های ایالات متحده برای خنثی‌کردن حملات حوثی به کشتیرانی بین‌المللی در دریای سرخ را پیچیده می‌کند.

مقامات عربی گفتند که نه عربستان سعودی و نه امارات متحده عربی علاقه‌ای به حمایت از عملیات نظامی جدید علیه حوثی‌ها ندارند؛ اما آسمان کشور خود را برای اجرای حملات باز گذاشتند. دیگر کشورهای کلیدی عربی مانند قطر و مصر نیز تمایلی به پیوستن به هر عملیاتی نشان ندادند و بخشی از آن به این دلیل است که آنهانمی‌خواهند در جنگ اسرائیل علیه حماس در کنار غرب دیده شوند. حوثی‌ها علناً حملات خود را باهدف تضعیف توانایی اسرائیل برای انجام تجارت بین‌المللی و بازسازی ارتش آن توصیف کردند. در همین راستا برخی کشورهای عربی نسبت به حمله امریکا موضع بی‌طرفانه‌ای گرفتند.

از جمله این افراد محمد بن عبدالرحمن ال ثانی، وزیر امور خارجه قطر بود که روز یکشنبه در دوحه در یک کنفرانس مطبوعاتی با بلینکن گفت: ما هرگز یک اقدام نظامی را در قطعنامه سازمان ملل می‌بینیم.” بنابراین، ما امیدواریم که دراسرع‌وقت از طریق ابزارهای دیپلماتیک خود، آنچه را که برای کشتی‌های غیرنظامی اتفاق می‌افتد متوقف کنیم. این بهترین راه ممکن خواهد بود.

جواد رسولی
آژانس خبری گردش اطلاعات