ذبیحالله مجاهد، سخنگوی ا.ا.ا نگرانی دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان دربارهی بازداشت زنان و دختران جوان به اتهام «بدحجابی» را «بیجا» و نادرست خوانده است
یوناما (پنجشنبه، ۲۱ جدی) با نشر بیانیهای از بازداشت خودسرانهی زنان و دختران توسط ا.ا.ا به ادعای عدم رعایت قوانین حجاب اسلامی عمیقا ابراز نگرانی کرده است.
روزا اوتنبایوا، رییس یوناما گفته است که این «توقیفها بدنامی بزرگی را به همراه دارد که زنان را در معرض خطر بیشتری قرار میدهد».
سخنگوی ا.ا.ا در واکنش به این نگرانی در ایکس نوشته است که یوناما در مورد زنان در افغانستان اظهار نگرانی کرده که درست نیست.
او افزوده است: «خانمهای افغان خودشان حجاب را مراعات میکنند و نیاز به اعمال فشار ندارند و امر به معروف هم باکسی برخورد نکرده است.»
او خبرهای نشر شده در مورد بازداشت دختران و زنان توسط طالبان را «پروپاگند» خوانده است.
مجاهد در حالی این موضوع را رد کرده که پیش از این در گفتوگو با طلوع نیوز گفته بود که بازداشت زنان و دختران به هدف «تنبیه گروهی که قصد ترویج بیحجابی» را داشتند، صورت گرفته و موقتی است.
به ادعای او، این زنان برای ساعاتی در حضور خانوادههایشان در حوزههای امنیتی ا.ا.ا تحت توقیف قرار گرفته و دوباره آزاد شدهاند.
از جانبی، دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان با ابراز نگرانی از بازداشت دختران و زنان توسط امارت اسلامی گفته که در حال بررسی اتهامات مربوط به بدرفتاری و بازداشت غیرقانونی است.
به گفته یوناما، این موضوعات را بهصورت مستقیم با وزارت امر به معروف و نهی از منکر این گروه مطرح کرده و خواستار آزادی فوری بازداشتشدهگان شده است.
این درحالی است که بازداشت شماری از دختران و زنان در روزهای اخیر در کابل به خاطر «بدحجابی»، واکنشهای گسترده سیاسیون فعالان و نهادهای بین المللی را در پی داشته است. در گذشته بازداشت زنان به خاطر حجاب در افغانستان سابقه نداشته است.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان از حکومت دولت سرپرست افغانستان خواست زنانی که به دلیل «بدحجابی» بازداشت شدهاند، باید «فورا و بدون قید وشرط» آزاد شوند.
او در ایکس نوشت که دستگیریهای اخیر زنان در کابل به دلیل «بدحجابی» که توسط دولت سرپرست نیز تایید شده است «متأسفانه بیانگر محدودیتهای بیشتر بر آزادی بیان زنان و تضعیف سایر حقوق است».
نصیراحمد فایق در صفحۀ ایکس خود نوشته است، درحالی که دولت حاکم خودشان را پیرو احکام شریعت اسلام و حامی فرهنگ مردم افغانستان میدانند، چگونه به خود این حق را میدهند که در عدم موجودیت پولیس زن، زنان و دختران را بدون دلیل بازداشت و توقیف میکنند.
وی نوشته است که پیش از این در هیچ حاکمیتی در افغانستان فرهنگ احترام به زنان زیرپا نشده بود.
شورای جهانی هزاره، نهاد دیاسپورای شهروندان هزاره افغانستان در اروپا و استرالیا نیز گفته است که از شنیدن خبرهای بازداشت «دهها دختر در سه روز اخیر» به گفته منابع محلی در دشت برچی غرب کابل، منطقه هزارهنشین «نگران هستیم».
شماری از زنان فعال افغان در شبکههای اجتماعی هم به این اقدام دولت سرپرست واکنش نشان داده و آن را محکوم کردهاند.
شهرزاد اکبر، رئیس سازمان حقوق بشری «رواداری» و رئیس پیشین کمیسیون حقوق بشر افغانستان نیز در ایکس نوشته است: «تصورش را بکنید که به خاطر پوشش خود دستگیر شوید، در بازداشت امارت اسلامی نگهداری شوید، مورد تهدید و آزار قرار گیرید و خانواده تان را تهدید کنند. امارت اسلامی همچنان به تقویت آپارتاید جنسیتی خود و تبعیض، جداسازی و محرومیت زنان و دختران ادامه میدهند در حالی که جهان و سازمان ملل نظارهگر آن هستند.»
محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان، بازداشت گسترده و دسته جمعی دختران در غرب کابل از سوی دولت سرپرست را «ربودن» این دختران خوانده و به آن واکنش نشان داده است.
آقای محقق در صفحه رسمی فیسبوک خود نوشته است: «ربودن دختران درکابل و طرح مسأله بی حجابی گزینشی بوده و بهانه ایست برای تحقیر قومی و مذهبی یک ملیت خاص و ورق دیگری بر دوسیه قطور نقض حقوق بشری اداره موقت امارت اسلامی افزوده می شود.»
دکتر صحر کریمی، فیلمساز شناخته شده و رئیس سابق نهاد «افغان فلم» در واکنش به بازداشت گسترده دختران نوشته است که «اینکه دختران در کابل، دیگر شهرها و در غرب کابل به تعداد زیاد و گسترده ربوده می شوند، را مردم در داخل آگاهند؛ اما هیچکسی حتی خانواده های دختران، جرات ندارند در مقابل این ظلمی که امارت اسلامی روا می دارد صدایشان را بلند و یا اعتراضی کنند.
خانم کریمی گفته است: «دخترها را به بهانه تلاشی کردن، از تاکسی ها، یا تونس ها و یا ملی بس ها پایین می کنند و داخل رنجرها و یا موتر های شیشه سیاه می اندازند؛ هیچکسی نمی داند که به کجا برده می شوند؛ ناپدید می شوند و سر درگم برای روزها، هفته ها، ماهها و سالها.»
سازمان دیده بان حقوق بشر می گوید که بازداشت زنان و دختران به اتهام بد حجابی نگرانی شدید آنها را بر انگیخته و آن را یک نقض دیگر حقوق بشری زنان و دختران افغان، حساب می کند.
فرشته عباسی پُژهشگر بخش زنان این سازمان (۵ جنوری) در صحبتی با رادیو آزادی خواهان توقف بازداشت های زنان و دختران و همچنان رهایی آنانی شدند که در قید دولت سرپرست به سر می برند:
«به آن خاطر ما نگران کسانی هستیم که بازداشت شده اند و نگران دوام روند این پروسیه هستیم. دولت سرپرست باید بدانند که این نقض حقوق بشر است و هر چه زودتر به این اقدامات خود خاتمه ببخشند.»
به گفته فرشته عباسی، این حق زنان را به خاطر ابراز شخصیت خود شان نقض می کند و باعث ترس و ارعاب در میان زنان و دختران افغان می شود تا دیگر نتوانند که از خانه های شان بیرون روند.
همزمان، سازمان عفو بین الملل، در بیانیه یی دستگیری زنان توسط دولت سرپرست را به اتهام رعایت نکردن حجاب، محدودیت بیشتر آزادی زنان خواند.
شعبه جنوب آسیای این سازمان در بیانیه ای در شبکه ایکس X خود افزود که این اقدام علیه زنان باید فورا متوقف شود و دستگیر شدگان آزاد شوند.
مرکز صلح و دموکراسی افغانستان، با نشر یک بیانیهای دیروز شنبه، ۱۷ جدی، در شبکهی کاربری اکس این نهاد نگاشته است؛ دولت سرپرست زنان را بصورت سیستماتیک و تنها به دلیل جنسیت شان مورد آزار و اذیت قرار میدهند، به همین دلیل نیازمند حضور «قویتر سازمان ملل متحد و نماینده قویتر شورای امنیت سازمان ملل با تعهد واقعی به قانون است.»
این نهاد وضعیت حقوق بشری در افغانستان را «بسیار پیچیده» خوانده و نیازمندی حضور «قویتر» ملل متحد را مطابق با اصول اصلی سازمان ملل متحد، عنوان کرد.
مرکز صلح و دموکراسی افغانستان این اظهارات را در نامهای که ۱۷۰ نهاد حقوق بشری آن را امضا کرده، نوشته است.
روز چهارشنبه هفته گذشته وزارت امر به معروف و نهی ازمنکر تایید کرد که شماری از زنان در کابل به دلیل «بدحجابی» بازداشت شدهاند.
عبدالغفار سباوون، سخنگوی این وزارتخانه به بیبیسی گفته که محتسبان آنها، شماری از زنان را به این دلیل بازداشت کرده است اما او در مورد تعداد دقیق زنان و دختران بازداشت شده، توضیحاتی نداده است. برخی رسانهها از بازداشت «دهها» زن خبر دادهاند.
آقای سباوون گفته است که به زنان دستگیر شده «مکرراً دستور داده بودند که به حجاب و پوشش خود توجه کنند».
او افزوده است: «اینها زنانی بودند که در جامعه اسلامی شئونات اسلامی را زیر پا گذاشتند و زنان محترم را به حجاب تشویق میکردند.»
وزارت امر به معروف و نهی از منکر پیش از این با نشر اعلامیه های مختلف گفته بودند، به خاطر عدم رعایت حجاب از سوی زنان آنها مردان خانوادهٔ هایشان را بازدشت خواهند کرد.
همچنان این وزارت قبلا از رانندگان تاکسیهای شهری خواسته بود که زنان «بیحجاب و بدون همراه مرد» را سوار نکنند.
این وزارت قبلاً اعلام کرده بود که اگر زنان «حجاب اسلامی» را رعایت نکنند، اعضای مرد خانواده آنها مورد بازپرس و مجازات قرار خواهند گرفت.
قبلاً گزارشهایی از تذکر شفاهی تا بازداشت و زندانی شدن اعضای مرد از سوی دولت سرپرست به خاطر حجاب زنان منتشر شده بود اما بازداشت خود زنان و دختران به خاطر حجاب تاکنون در افغانستان سابقه نداشته است.
قبلآ دستورالعملی که خواستار رعایت پوشش کامل حجاب از سوی زنان شده بود اما ماموران این اداره موسوم به «محتسبان» خود زنان را به خاطر عدم رعایت آن بازداشت نمیکردند.
بنا به دستورالعمل این وزارت زنان و دختران باید «بجز چشمها، بدن و صورتشان را بپوشانند و از روبنده (برقع) که چهره آنها را کاملا میپوشاند، استفاده کنند.»
جواد رسولی
آژانس خبری گردش اطلاعات
