محبوبه سراج برنده جایزه برابری جنسیتی فنلاند شد
محبوبه سراج، مدیر اجرایی مرکز توسعه مهارتهای زنان افغانستان بخاطر فعالیتهایش در زمینه دفاع از حقوق بشر، تلاش در راستای احیای برابری جنسیتی، ایجاد پناهگاههای امن در افغانستان و اشتغالزایی برای زنان جایزه بینالمللی برابر جنسیتی فنلاند را بدست آورد
این جایزه به همراه مبلغ ۳۰۰هزار یورو بعد از ظهر روز دوشنبه، بیستم قوس طی برنامهای در فنلاند توسط پتری اورپو، نخست وزیر این کشور به خانم محبوبه سراج اهدا شد.
جایزه بینالمللی برابری جنسیتی فنلاند هر دو سال یک بار به چهرهای از فعالان حقوق بشر داده میشود. اعطای این جایزه از ۲۰۱۷ آغاز شده و در کنار تندیس ویژه آن، جایزهای نقدی نیز به برنده تعلق میگیرد.
محبوبه سراج ضمن دریافت این جایزه گفته است که خشونت علیه زنان و دختران در افغانستان بهعریانترین شکل ممکن ادامه دارد و افزوده که مبلغ اهداشده را برای حمایت از زنان در افغانستان به مصرف خواهد رساند.
به گفتهی او، «بیشتر زنانی که در این پناهگاهها (پناهگاههای او جا میگیرند، از خشونتهای خانواده یا همسر گریختهاند، یا دخترانیاند که برای جلوگیری از ازدواج اجباری، از دست والدین خود فرار میکنند.»
رسانههای فنلاندی موضوع اهدای این جایزه به خانم سراج را بهگونهی گسترده پوشش داده و به نقل از نخستوزیر این کشور گزارش دادهاند که زنان و دختران در افغانستان با آزار و اذیت جنسی مواجهاند.
نخستوزیر فنلاند از ادامهی کمکهای کشورش به افغانستان اطمینان داده و گفته است که «فنلاند ۲۰ سال با حدت از برابری جنسیتی و حقوق زنان در افغانستان حمایت کرده است و این کشور مدتی طولانی بزرگترین دریافتکننده کمکهای توسعهای فنلاند بود. فنلاند تا حد امکان به این حمایت مهم ادامه میدهد.»
محبوبه سراج کیست و چه فعالیتهایی انجام داده است که منجر به معرفی او به عنوان کاندیدای این جایزه شد؟
محبوبه سراج، فعال مدنی و روزنامهنگار افغان یکی از کسانی است که نام او به عنوان نامزد دریافت جایزه صلح نوبل مطرح شده است
خانم سراج در سال ۱۹۴۸ در کابل به دنیا آمد. او که خواهرزاده امانالله خان، پادشاه افغانستان در سالهای ۱۹۲۶ تا ۱۹۲۹ است، زندگی مرفه در کودکی و جوانی داشته و همواره در خانوادهای با وضع مالی مناسب زندگی کرده است. با این حال او در سال ۱۹۷۸ به همراه همسرش توسط حزب کمونیست افغانستان به زندان افتاد.
خانم سراج سپس از افغانستان خارج شد و به ایالات متحده مهاجرت کرد. او به مدت ۲۵ سال در شهر نیویورک زندگی کرد تا اینکه در سال ۲۰۰۳ و پس از حمله نیروهای آمریکایی به افغانستان و سقوط طالبان، بار دیگر به کشور بازگشت
محبوبه سراج پس از بازگشت به افغانستان گامهای مهمی در زمینه دفاع از حق تحصیل زنان برداشت و همچنین اقدامات قابل توجهی در مسیر ورود زنان به عرصه سیاست در این کشور انجام داد. در کارنامه او سمتهایی چون مدیریت سازمان تحقیق برای صلح و همبستگی (ORPS)، رئیس اجرایيه شبکه زنان افغان و عضو ائتلاف زنان افغان علیه فساد دیده میشود.
این فعال مدنی افغان، در سال ۲۰۲۱ در فهرست ۱۰۰ چهره تاثیرگذار مجله تایم قرار گرفت. در متن کوتاهی که در آنزمان مجله تایم برای سراج نوشته بود، آمده است: «مجبوبه سراج زندگی خود را وقف حمایت از سلامت کودکان، مبارزه با فساد و توانمندسازی قربانیان خشونت خانگی کرده است.
هنگامی که امارت اسلامی به قدرت بازگشت، او به سمت فرودگاه نرفت و تصمیم گرفت بماند و کار کند تا ادعای حاکمان جدید را بیازماید.»
او بعدا تایید کرد که تمام ادعاهایی که امارت اسلامی در خصوص حقوق بشر و وضعیت زنان وعده داده بود، حقیقت نبود ، با این حال همچنان در افغانستان مانده و با وجود تهمتهایی که مبنی برا لابیگری امارت اسلامی به او وارد میشود، برای بهبود وضعیت زنان افغانستان تلاش میکند.
او با وجود اینکه به شدت از کشورهای غربی به دلیل ترک ناگهانی افغانستان و واگذاری قدرت به امارت اسلامی ناخرسند است اما از معدود کسانی بود که ایده گفتگو با امارت اسلامی را مطرح کرده بود.
خانم سراج از اندک افغانهایی بود که در گفتگوهای اسلو که در ۲۰۲۲ در پایتخت نروژ با رهبران طالبان برگزار شد، شرکت کرد.
در آن مذاکرات نمایندگانی از آمریکا و اروپا تلاش داشتند امارت اسلامی را برای رعایت حقوق بشر و وضعیت زنان در افغانستان تحت فشار قرار دهند.
حامیه نادری
آژانس خبری گردش اطلاعات